Historia.azv.pl arrow Artykuły arrow Oświecenie arrow Upadek państwa polskiego
WYSZUKIWARKA
Upadek państwa polskiego PDF Drukuj Email

Upadek państwa polskiego


W 1795 roku państwo polskie straciło na sto dwadzieścia trzy lata niepodległość, tym samym zniknęło z politycznej mapy Europy, aby móc odzyskać niepodległość dopiero w 1918 roku po zakończeniu pierwszej wojny światowej. Wśród czynników, które doprowadziły do upadku państwa polskiego możemy wyróżnić:

- Wojny, które Rzeczpospolita prowadziła w XVII wieku. Doprowadziły one do ogromnego wyniszczenia gospodarczego kraju,

- rządy dynastii Saskiej, które to spowodowały upadek kulturalny i ekonomiczny państwa polskiego.

- zła sytuacja ekonomiczna, polityczna, gospodarcza, kulturalna państwa polskiego.

Czynniki, które doprowadziły do upadku państwa polskiego możemy podzielić na czynniki zewnętrzne i czynniki wewnętrzne. Do czynników zewnętrznych możemy zaliczyć:

- wzrost potęgi państw sąsiednich, rządzonych absolutnie – państwa te miały silne armie, ingerowały w wewnętrzne sprawy Polski - wciągały Polskę w wojny, narzucały akty prawne m.in. w trakcie konfederacji w Targowicy.

- brak poparcia dla sprawy polskiej w Europie, doprowadziły do tego takie czynniki, jak chociażby rewolucja we Francji. Pozostałe państwa były zainteresowane prowadzeniem własnej polityki i zajmowały się własnymi sprawami. Musimy pamiętać także, że większość krajów europejskich było w tym okresie monarchiami lub republikami, w Polsce nadal systemem rządów była demokracja z dużym udziałem szlachty. Także, w wiele spraw w Polsce ingerowały obce mocarstwa m.in. Rosja, która to w okresie tym znajdowała się pod zwierzchnictwem Katarzyny II – nota bene będącej kochanką polskiego króla – Stanisława Augusta Poniatowskiego. To właśnie caryca decydowała o wprowadzeniu nowych podatków czy rozwiązaniu sejmu, król był marionetka w jej rękach.

Wśród czynników wewnętrznych możemy także wyróżnić kilka takich, które w dużym stopniu doprowadziły do upadku państwa polskiego:

- zbyt późno podjęta reforma ustrojowa. Została ona podjęta dopiero w okresie panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego. Przez cały wiek XVI, XVII w Polsce dominowała złota wolność szlachecka, liberum veto – czyli zrywanie ustaw sejmu przez posłów nie zgadzających się z uchwalanymi decyzjami.

- wolna elekcja – czyli wybór króla przez jedną grupę – szlachtę, czy rokosz – zbrojne wystąpienie szlachty przeciw królowi. Zarówno wolna elekcja jak i rokosz były wielokrotnie wykorzystywane, także do dla własnych korzyści, własnego zysku.

- upadek gospodarczy, pusty skarb, długi państwowe. Ten czynnik wynikał z polityki gospodarczej, która była źle prowadzona, zwłaszcza przez dynastię Saską i unię polsko – saską. August II i August III lubili rozrywkowy tryb życia, tym samym doprowadzili do zadłużeń państwowych i pozostawili pusty skarb w Rzeczpospolitej.

Ostatnią próbą ratowania państwa polskiego było powstanie kościuszkowskie z 1794 roku, dowodzone przez Tadeusza Kościuszkę, niestety zakończyło się ono klęską.
Wiele czynników zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych doprowadziło do upadku Rzeczpospolitej. Ich skutkiem była całkowita likwidacja państwa polskiego na sto dwadzieścia trzy lata. Polska zniknęła z map Europy i pojawiła się dopiero w 1918 roku, kiedy Polacy wydostali się spod wpływu trzech zaborców – rosyjskiego, pruskiego i austriackiego. Wszelka działalność, życie mieszkańców Rzeczpospolitej znajdującej się pod zaborami była podporządkowana zaborcy i decyzjom władz kraju pod zwierzchnictwem, którego przyszło mieszkać i żyć. Sytuacja Polaków znajdujących się pod zaborami była bardzo trudna, bowiem zarówno gospodarka, oświata, kultura i sprawy społeczne uzależnione były od zaborców, którzy w stosunku do ludności polskiej prowadzili bardzo krwawą, represyjną politykę germanizacji i rusyfikacji. Jedynym zaborem, w którym w miarę możliwości mogła rozwijać się polskość – a używanie języka polskiego było dozwolone – była Galicja (zabór austriacki).

Skutki upadku państwa polskiego było odczuwane przez długi czas, przez wiele kolejnych pokoleń, które swoją polskość, tradycje i kulturę musiały przekazywać dyskretnie, w tajemnicy przed zaborcą.

 

 
Artykuły