Wojny Perskie - cz. III

Ateńczycy, po odkryciu bogatych złóż srebra w górach Laurion, przyjęli radę Temistoklesa i wydobyty kruszec przeznaczyli na wybudowanie i wyposażenie floty, składającej się z 200 trier. Przygotowanie obrony lądowej powierzono najlepszym w tej dziedzinie Spartanom. W tym celu powołano na Istmie korynckim Sprzymierzenie Hellenów.

Starcie Greków z Persami w wąwozie termopilskim

Kampania Kserksesa rozpoczęła się na początku 480 roku. Armia perska zmierzała do Aten, trafiła jednak na opór w wąwozie termopilskim. Wojska greckie broniące wąwozu były znacznie mniej liczne, jednak ukształtowanie terenu niwelowało tą różnicę. Niestety dla obrońców, ktoś doniósł Persom o tajemnym przejściu, dzięki czemu najeźdźcy mogli otoczyć Hellenów. Dowodzący armią obrońców, król spartański Leonidas, wobec takiego rozwoju wypadków odesłał większość swoich podkomendnych, sam zaś pozostał na polu walki wraz z trzystuosobowym odziałem Spartan. Bronili wąwozu do ostatniej kropli krwi, nie przeżył żaden z obrońców. Starcie w wąwozie termopilskim zakończyło się porażką greków, do otworzyło Persom drogę do Aten. Jednak bohaterstwo Spartiatów broniących Termopil przeszło do historii.

W następstwie wygranego starcia w wąwozie termopilskim wojska Kserksesa zdobyły i zniszczyły Ateny. W ten sposób dokonano na Ateńczykach zemsty za owe 20 okrętów wysłanych w czasie powstania jońskiego przeciw Persom. Nie był to jednak koniec wojny.

Zwycięstwa Greków i porażki Persów

W okolicach wyspy Salamina doszło do największej bitwy morskiej tego konfliktu. Flota ateńska pod dowództwem Temistoklesa rozbiła tam w 480 roku przed naszą erą flotę perską, pomimo dużej przewagi liczebnej najeźdźców.

Niespełna rok później, w roku 479 rozegrała się rozstrzygająca bitwa lądowa. Na czele połączonych wojsk lądowych Hellenów stanął Spartiata Pauzaniasz, zaś zastępami perskimi dowodził Mardoniusz. Odwaga, wyszkolenie i zmysł taktyczny hoplitów spartańskich zdecydowały o porażce Persów. Persowie rozpoczęli odwrót. Jeszcze w tym samym roku rozegrał się ostatni akt II wyprawy perskiej, kiedy to Grecy pokonali uciekającą armię wroga u wybrzeży Azji Mniejszej, pod wioską Mykale.

Po wojnie z lat 480-479 Persowie zostali wyparci z Grecji właściwej, panowali jednak nadal na wybrzeżach Azji Mniejszej, gdzie znajdowały się liczne, greckie polis. Ten stan rzeczy uległ zmianie po 468 roku, kiedy to Ateńczyk Kimon, syn Miltiadesa, zwyciężył Persów w bitwie u ujścia rzeki Eurydemon w Azji Mniejszej.